Những tác dụng phụ của thuốc tăng động mà bố mẹ nên biết
Trí não & Nhận thức - 05/03/2020
Trong điều trị rối loạn tăng động giảm chú ý, việc sử dụng các loại thuốc để giảm thiểu các triệu chứng của người bệnh được nhiều bác sĩ áp dụng. Tuy nhiên, tác dụng phụ của thuốc tăng động cũng là điều bố mẹ nên lưu ý trước khi cho trẻ áp dụng phương phá
Sử dụng thuốc tăng động kích thích hệ thần kinh có thể giúp trẻ giảm triệu chứng của bệnh tăng động. Tuy nhiên, một số trẻ có thể gặp phải tác dụng phụ của thuốc tăng động.
Để đánh giá chính xác những tác dụng phụ mà thuốc tăng động mang lại, bố mẹ nên có sự so sánh trước và sau khi trẻ sử dụng thuốc. Ví dụ, nhiều trẻ tăng động có thể mất ngủ hoặc kén ăn kể cả trước khi dùng thuốc. Điều này sẽ giúp bố mẹ biết được chính xác liệu trẻ có bị tác dụng phụ của thuốc hay không.
Thông thường, thuốc trị tăng động kích thích thần kinh hoạt động bằng cách nâng mức độ chất dopamine và norepinephrine trong não. Khi trẻ có đủ những chất này trong não, trẻ sẽ tập trung hơn. Thế nhưng nếu bị quá liều, trẻ dễ bị phải một số tác dụng phụ dưới đây:
Khó ngủ
Một trong những tác dụng phụ của thuốc tăng động đó là nguy cơ khiến trẻ khó ngủ. Những thuốc này thường có thể khiến trẻ thức được trong một vài tiếng đồng hồ. Thêm vào đó, với những thuốc có tác dụng ngắn, nếu trẻ uống liều thứ hai hoặc thứ ba quá muộn trong ngày, khả năng cao thuốc vẫn còn tác dụng đến giờ ngủ của trẻ.
Việc khó ngủ do sử dụng thuốc trị tăng động có thể được cải thiện theo thời gian. Thông thường, cơ thể trẻ sẽ mất khoảng 6 tuần để làm quen với thuốc. Nếu được, thay vì lựa chọn những thuốc có tác dụng 12-14 tiếng, bố mẹ có thể lắng nghe tư vấn của bác sĩ để lựa chọn những loại thuốc có thời gian tác dụng ngắn hơn.
Đôi khi, việc khó ngủ còn do trẻ tiếp xúc với nhiều thứ kích thích trước giờ đi ngủ, ví dụ như chơi điện tử. Ngoài ra, trẻ bị tăng động giảm chú ý cũng hay thức xuyên đêm do ảnh hưởng của bệnh. Để cải thiện tình trạng này, bố mẹ có thể sử dụng thuốc Melatonin để điều hòa lại chu kỳ ngủ của trẻ. Tuy nhiên, trước khi sử dụng hãy đến gặp bác sĩ được tư vấn chính xác nhất bố mẹ nhé.
Chán ăn
Một số thuốc chữa tăng động tác dụng chậm cũng có thể khiến trẻ chán ăn. Thông thường, những loại thuốc này có thể có tác dụng sau 4 tiếng kể từ khi trẻ uống nên nếu để trẻ uống thuốc trước giờ ăn sáng, trẻ có thể không muốn ăn trưa.
Điều bố mẹ nên làm vào lúc này đó là khuyến khích trẻ ăn bất kỳ khi nào trẻ đói. Bố mẹ cũng có thể cho trẻ ăn sáng trước khi cho trẻ uống thuốc và cho trẻ ăn một bữa no vào cuối ngày khi thuốc hết tác dụng.
Tuy nhiên, nếu điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến trẻ, bố mẹ có thể cho trẻ ngưng uống thuốc vào cuối tuần hoặc đổi sang loạt thuốc chữa tăng động tác dụng nhanh.
Chậm phát triển
Một số trẻ, đặc biệt là con trai, thường có xu hướng phát triển chậm hơn khi sử dụng các thuốc chữa tăng động kích thích, nhất ở trong năm đầu tiên sử dụng. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ở những năm sử dụng thuốc tiếp sau đó, khả năng phát triển của các em vẫn có thể bắt kịp với các mốc phát triển cần có.
Tuy nhiên, khi bố mẹ cho trẻ ngưng sử dụng thuốc vào kỳ nghỉ hè hoặc cuối tuần, tác dụng phụ của thuốc tăng động đối với sự phát triển của trẻ không có nhiều nữa. Hiện tại, những tác dụng phụ này chưa thấy xuất hiện trên các bé gái.
Đau đầu, buồn nôn
Những tác dụng phụ của thuốc tăng động này thường xuất hiện trong vài tuần đầu tiên khi trẻ bắt đầu sử dụng thuốc. Tuy nhiên, bố mẹ có thể cải thiện tình trạng này của trẻ nếu để trẻ uống thuốc cùng với những món trẻ thích hoặc thay đổi liều lượng, lịch uống theo sự chỉ dẫn của bác sĩ.
>>> Xem thêm:
- Bệnh tăng động ở trẻ em - triệu chứng và các cách điều trị
- 7 trò chơi trong nhà cho trẻ tăng động giảm chú ý
Phản tác dụng
Một số trẻ khi sử dụng thuốc trị tăng động dễ bị phản tác dụng nên hay khó chịu và hung hăng. Lý do chính dẫn đến tác dụng phụ này của thuốc tăng động là bởi các thuốc này khiến thụ thể trong não tăng lên một cách nhanh chóng. Để hạn chế tác dụng phụ này, bố mẹ có thể chia nhỏ liều thuốc này cho trẻ uống nửa tiếng trước khi những biểu hiện cáu giận của trẻ diễn ra, giúp trẻ được xoa dịu một cách từ từ.
Đôi lúc phản tác dụng là do liều thuốc kê cho trẻ đang hơi cao và cần thời gian để làm quen. Đây cũng có thể là dấu hiệu cho thấy thuốc này không hợp với trẻ và có thể sẽ cần đổi thuốc hoặc phương pháp can thiệp khác. Tuy nhiên, việc nóng giận hay bực bội xảy ra đôi khi là do những bệnh đi kèm với tăng động giảm chú ý gây nên. Vì vậy, bố mẹ nên đưa trẻ đến viện khám để được đánh giá toàn diện.
Co giật
Một số trẻ khi sử dụng các thuốc tăng động kích thích thần kinh sẽ bị co giật. Khi tình trạng này xảy ra, điều bố mẹ nên làm đó là cho trẻ thử loại thuốc kích thích khác và xem loại nào không dẫn đến tác phụ này.
Trong trường hợp đổi thuốc không giúp cải thiện tình trạng này, bố mẹ có thể cân nhắc sẽ dụng các loại thuốc không kích thích thần kinh cho dù hiệu quả mang lại sẽ không cao bằng. Một số loại thuốc bố mẹ có thể tìm hiểu như:
- Thuốc có chất Atomoxetine giúp ức chế tái hấp thụ norepinephrine - một chất tự nhiên trong não bộ giúp kiểm soát hành vi.
- Thuốc có chất Clonidine và guanfacine: Mặc dù thuốc này để dùng cho những người bị huyết áp cao nhưng với liều dùng phù hợp cho trẻ tăng động, thuốc này không ảnh hưởng đến huyết áp của trẻ.
Cho dù có sử dụng thuốc gì, bố mẹ cũng đừng quên hỏi tư vấn từ các bác sĩ nhé.
Cảm xúc thay đổi thất thường
Khi uống quá liều các thuốc kích thích thần kinh, tâm trạng của trẻ thường sẽ thay đổi rất nhanh. Có lúc trẻ rất chán chường nhưng có lúc lại cáu bẳn khó kiểm soát. Nếu tình trạng này diễn ra, bố mẹ nên điều chỉnh lại liều thuốc sao cho phù hợp với trẻ.
Tuy nhiên, có một số nhỏ trẻ tăng động khó điều khiển được cảm xúc nếu sử dụng các thuốc kích thích não bộ cho dù có điều chỉnh liều lượng đến đâu. Triệu chứng này thường xảy ra khi trẻ bắt đầu uống thuốc và sẽ hết khi trẻ ngưng dùng thuốc. Trong trường hợp như vậy bố mẹ có thể tính đến việc đổi thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Bố mẹ cũng cần nhớ rằng trẻ tăng động thường dễ bị trầm cảm. Theo các nghiên cứu khoa học, trẻ bị tăng động giảm chú ý có nguy cơ cao bị mắc bệnh trầm cảm hơn so với những trẻ khác. Mặc dù vậy, bố mẹ cũng không cần lo lắng quá bởi hiện đã có những phác đồ điều trị cho trẻ mắc cả hai căn bệnh này. Chỉ có điều, việc điều trị những bệnh do tác dụng phụ của thuốc trị tăng động kích thích thần kinh là không nên.
Nguy cơ bị các bệnh tim mạch
Ngày nay, vẫn chưa có một nghiên cứu nào khẳng định việc sử dụng thuốc tăng động khiến trẻ có nguy cơ bị các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, trước khi trẻ bắt đầu dùng thuốc, các bác sĩ bao giờ cũng kiểm tra hồ sơ bệnh lý xem trẻ có tiền sử bệnh tim hoặc trong gia đình có ai bị bệnh tim hay đột quỵ không. Chỉ khi kiểm tra đủ quy trình này, các bác sĩ mới cân nhắc liệu trẻ có được phép sử dụng các thuốc chữa tăng động kích thích thần kinh hay không.
Tóm lại, hầu hết những tác dụng phụ của thuốc tăng động kích thích não bộ đều có thể được kiểm soát nếu điều chỉnh liều lượng và thời gian uống thuốc phù hợp để trẻ làm quen dần dần. Tuy nhiên, nếu những triệu chứng này diễn ra thường xuyên và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, bố mẹ hãy đến tìm gặp bác sĩ để lựa chọn phương hướng điều trị khác. ODP mong rằng, qua bài viết này, bố mẹ sẽ có thêm kiến thức về tác dụng phụ của thuốc tăng động cũng như tìm được phương pháp chăm sóc và hỗ trợ trẻ tăng động phù hợp.
- Tags:
Bình luận
bình luận
Xem thêm bình luận