5 phương pháp can thiệp đối với trẻ tự kỷ mà bố mẹ cần biết

Hiện nay chưa có một cách điều trị bệnh tự kỷ ở trẻ em thống nhất và hiệu quả. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều phương pháp can thiệp dành cho trẻ tự kỷ và mỗi phương pháp lại có những ưu, nhược điểm riêng. Bố mẹ hãy cùng ODPHUB tìm hiểu 5 phương pháp chính nhé.

Phương pháp can thiệp hành vi

Các phương pháp can thiệp hành vi tập trung vào việc dạy trẻ những hành vi, kỹ năng mới bằng các kỹ thuật chuyên dụng. Những kỹ thuật này sẽ giúp trẻ phát triển các kỹ năng cần có, cũng như khuyến khích các hành vi đúng đắn của trẻ. 

Các phương pháp này được nghiên cứu nhiều nhất và được áp dụng phổ biến nhất. Tuy nhiên, cũng có nhiều kiểu can thiệp khác nhau đều dựa trên hành vi, nên các chuyên gia vẫn cho rằng cần có thêm nhiều nghiên cứu nữa trước khi đánh giá hiệu quả của từng kiểu.

Phương pháp can thiệp phát triển

Mục tiêu chính của phương pháp can thiệp phát triển (hay còn gọi là phương pháp can thiệp bình thường hóa) là giúp trẻ tự kỷ xây dựng các mối quan hệ tích cực với người khác. Theo đó, trẻ được dạy các kỹ năng giao tiếp và xã hội, cũng như các kỹ năng sống khác, trong bối cảnh đời sống thường ngày.

Tuy chưa có đủ nhiều nghiên cứu về phương pháp can thiệp phát triển, nhưng các nghiên cứu trên các nhóm mẫu nhỏ cho thấy tiềm năng tích cực của phương pháp này trong việc điều trị bệnh tự kỷ cho trẻ.

Xem thêm: Trẻ tự kỷ học các môn nghệ thuật biểu diễn sẽ có kỹ năng xã hội tốt hơn

Phương pháp can thiệp có sự tham gia của gia đình

Với phương pháp này, sự tham gia của gia đình là yếu tố chủ chốt trong việc giúp trẻ tự kỷ theo kịp các mốc phát triển não bộ. Theo đó, quá trình trị liệu sẽ được “thiết kế” để cung cấp đầy đủ thông tin, các chỉ dẫn, các buổi đào tạo… cho những thành viên trong gia đình có trẻ tự kỷ.

Thực tế, chưa có nhiều nghiên cứu về phương pháp can thiệp có sự tham gia của gia đình. Khả năng thành công của nó phụ thuộc vào sự hợp tác giữa bố mẹ và các chuyên gia, cũng như việc đánh giá được nhu cầu của toàn gia đình. Từ đó, phương pháp này sẽ có lợi cho tất cả mọi người trong nhà chứ không chỉ là trẻ tự kỷ.

Phương pháp can thiệp dựa trên việc trị liệu cụ thể

Phương pháp này đưa ra những biện pháp trị liệu riêng, nhằm vào một hoặc một vài khó khăn cụ thể của trẻ tự kỷ. Ví dụ, sử dụng trị liệu ngôn ngữ để giúp trẻ tự kỷ phát triển các kỹ năng giao tiếp và xã hội. Phương pháp này thường được áp dụng chung với các phương pháp can thiệp khác.

Phương pháp can thiệp có sử dụng thuốc

Cho đến nay, chưa có một loại thuốc đặc trị nào để chữa bệnh tự kỷ cả. Hầu hết các loại thuốc đang được dùng chỉ để cải thiện một số vấn đề mà trẻ tự kỷ hay gặp phải, như:

• Các hành vi liên quan tới bệnh tăng động giảm chú ý, như thiếu tập trung hoặc hiếu động thái quá.
• Các triệu chứng của bệnh rối loạn lo âu.
• Các hành vi ám ảnh cưỡng chế.
• Các hành vi tự làm hại bản thân.
• Rối loạn giấc ngủ.

Các loại thuốc có thể tác động vào các hành vi của trẻ tự kỷ, giúp các phương pháp can thiệp khác (được áp dụng đồng thời) có hiệu quả cao hơn. Tuy nhiên, nếu muốn sử dụng thuốc cho trẻ, bố mẹ cần lưu ý:

• Phải làm đúng chỉ dẫn của bác sĩ.
• Theo dõi kỹ mọi biểu hiện của trẻ và thảo luận với bác sĩ để đánh giá tính hiệu quả của thuốc.
• Nên tránh một số thuốc có các thành phần như hóc-môn adrenocorticotrophin và naltrexone, có thể gây hại cho trẻ tự kỷ.

Ngoài việc áp dụng từng phương pháp riêng biệt, các chuyên gia cũng có thể kết hợp cùng lúc hai hoặc ba phương pháp can thiệp để điều trị cho trẻ. Thường thì việc kết hợp sẽ đem lại hiệu quả cao, vì nó tận dụng được ưu điểm của nhiều phương pháp can thiệp khác nhau. Nếu cần điều trị cho con bị tự kỷ, bố mẹ hãy tham khảo kỹ ý kiến của các bác sĩ để có phương pháp phù hợp nhé!