Trẻ bị hở hàm ếch: Nguyên nhân và cách phòng ngừa

Trẻ bị hở hàm ếch là một trong những dị tật bẩm sinh có tỷ lệ cao nhất. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này thường khá phức tạp, chủ yếu liên quan tới yếu tố di truyền và các yếu tố tác động từ môi trường bên ngoài trong quá trình mẹ mang thời, đặc biệt trong ba tháng đầu tiên. 

1. Hở hàm ếch là gì?

Hở hàm ếch là sự khiếm khuyết trong quá trình phát triển vòm miệng của trẻ nên tạo ra khe hở giữa khoang mũi và vòm miệng. Các em bé bị hở hàm ếch thường đi kèm với sứt môi nên trong nhiều trường hợp, các bác sĩ còn gọi bệnh này là sứt môi hở hàm ếch. Sứt môi là hiện tượng môi trên của trẻ phát triển không đều, tạo nên một phần môi bị khiếm khuyết, khiến môi trên có khe nứt ở một hay cả hai bên đường giữa.

Mẹ cũng cần tiêm phòng vắc xin đầy đủ trong quá trình mang thai.

Nhìn chung, sứt môi hở hàm ếch ở trẻ nhỏ được chia làm 3 dạng chính:

• Sứt môi không bị hở hàm ếch
• Hở hàm ếch không bị sứt môi
• Bị cả sứt môi và hở hàm ếch.

Mặc dù là bệnh di truyền nhưng sứt môi hở hàm ếch hoàn toàn có thể chữa khỏi sau khi sinh nhờ vào việc phẫu thuật. 

Nguyên nhân trẻ bị hở hàm ếch

Có rất nhiều nguyên nhân phức tạp dẫn đến tình trạng trẻ bị hở hàm ếch, tuy nhiên, theo các bác sĩ, yếu tố môi trường và di truyền là hai nhóm nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này. 

Thông thường, môi của thai nhi thường được hình thành khi tuổi thai vào tuần thứ 4 và thứ 5, hàm sẽ được hình thành vào giữa tuần thứ 7 và thứ 8 của thai kỳ. Nếu trong thời gian này, các yếu tố bên ngoài tác động không tốt đến các mẹ mang thai sẽ gây ra dị tật sứt môi hở hàm ếch ở thai nhi. 

Một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng trẻ bị hàm ếch có thể kế đến như:

• Do di truyền: nếu trong nhà có người cận huyết thống bị dị tật hở hàm ếch, sứt môi thì trẻ có thể bị.
• Trong thời kỳ mang từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 12, mẹ bị nhiễm các loại virus như: Rubella, cảm cúm,...
• Mẹ mang thai sử dụng vitamin A liều cao, gia tăng nguy cơ gây quái thái.
• Chế độ dinh dưỡng của mẹ trong lúc mang thai thiếu axit folic, vitamin B12 và B6. 
• Mẹ nghiện thuốc lá, rượu.
• Bố hoặc mẹ bị các bệnh liên quan đến tình dục như giang mai, lậu nhưng không điều trị triệt để. 
• Trong thời kỳ mang thai, mẹ thường xuyên tiếp xúc môi trường độc hại, nhiễm tia phóng xạ, nhiễm hóa chất.

Bên cạnh đó, một số yếu tố khác cũng có thể gia tăng nguy cơ mắc bệnh ở trẻ nhỏ như: 

• Trong lúc mang thai, mẹ thường xuyên lo lắng, căng thẳng và suy nghĩ quá nhiều.
• Giai đoạn mang thai, mẹ bị suy dinh dưỡng do không được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng.
• Bố mẹ lớn tuổi và sức khỏe kém.

>>> Xem thêm: Thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh và những điều bố mẹ nên biết

Cách phòng ngừa tình trạng trẻ bị hở hàm ếch

Rất nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng axit folic có thể giúp ngăn ngừa tật sứt môi hở hàm ếch ở trẻ nhỏ. Chính vì thế, trước khi có kế hoạch có bầu 1 tháng và trong suốt thời kỳ mang thai, mẹ nên bổ sung thêm 0,4 đến 1mg axit folic mỗi ngày thông qua việc ăn nhiều rau xanh, ngũ cốc hoặc uống thực phẩm bổ sung. Lưu ý, chỉ nên dùng lượng vừa đủ theo khuyến cáo ở trên để hạn chế tình trạng gây tổn thương thần kinh thai nhi. 

Bên cạnh đó, trong thời kỳ mang thai, mẹ nên lưu ý những điều sau để ngăn chặn việc trẻ bị hở hàm ếch:

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý cũng như sử dụng thực phẩm bổ sung theo chỉ định của bác sĩ.
• Hạn chế hoặc tránh tiếp xúc với các tác nhân gây hại thai nhi như: chất hóa học, tia phóng xạ… 
• Giữ tinh thần thoải mái và tập thể dục nhẹ nhàng với các bộ môn như: dưỡng sinh, yoga, đi bộ. 
• Sử dụng các loại thực phẩm bổ sung đúng liều lượng, đặc biệt là vitamin A
• Tiêm phòng vắc-xin phòng rubella, cúm,.. đầy đủ trước khi có ý định mang bầu 

Một quá trình mang thai khỏe mạnh và khoa học chính là chìa khóa giúp phòng ngừa tình trạng trẻ bị hở hàm ếch. ODPHUB mong rằng qua bài viết này, bố mẹ sẽ có thêm tinh thần và chuẩn bị tốt hơn cho hành trình mang thai, làm mẹ về sau.