Các lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh

Để có thể chăm sóc con một cách chu đáo nhất, bố mẹ nên tham khảo các lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh dưới đây, để tạo điều kiện tốt cho sự phát triển của trẻ về sau. 

Kĩ năng bế - quan trọng nhất trong các lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh

Nhiều bố mẹ trong lần đầu sinh con thường không biết phải bế trẻ sơ sinh làm sao cho đúng tư thế để bé không khó chịu. 

Với trẻ sơ sinh, bộ phận yếu nhất và cần tập trung nâng đỡ nhất chính là đầu và cổ. Do đó, bố mẹ cần lưu ý hết sức khi bế trẻ: đặt một tay ngay phía dưới đầu, tay còn lại đỡ mông của trẻ. 

Ngoài ra, thóp thở của trẻ sơ sinh còn mềm và chưa đóng hết, nên bố mẹ nên cẩn thận để tránh va vào thóp thở và các điểm mềm khác trên đầu trẻ. Bố mẹ cũng cần bế bé gần với ngực của mình nhất để giữ bé an toàn và tạo cảm giác che chở, bảo vệ cho bé.

Chăm sóc bản thân mẹ

Tháng đầu sau sinh chính là khoảng thời gian quan trọng với cả trẻ và mẹ. Mẹ không nên chỉ lo cho trẻ mà không chú ý đến việc tự chăm sóc bản thân. Khi cơ thể mẹ ở trạng thái tốt, mẹ mới có thể chăm sóc trẻ một cách tốt nhất. Đây là một trong những điều rất quan trọng các lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh mà mẹ cần nhớ.

Mẹ nên có một chế độ ăn uống khoa học để đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng cho bé bú và giữ gìn sức khỏe bản thân. Ngoài ra mẹ cũng nên gắng ngủ cùng khi bé ngủ để đảm bảo mẹ không thiếu ngủ hay mệt mỏi. 

Cách quấn trẻ sơ sinh

Một kinh nghiệm chăm sóc trẻ sơ sinh là quấn trẻ sao cho phù hợp: 

• Gấp một mép khăn quấn (tạo thành hình viên kim cương), sau đó đặt trẻ lên khăn, quấn một cạnh khăn với một tay và phần thân của trẻ rồi kẹp dưới lưng trẻ. 
• Tiếp theo, lấy một phần dưới của khăn và gấp ngược lên phía trên bàn chân, nhét sau vai trẻ. 
• Cuối cùng gấp phần cạnh khăn còn lại và tay kia sao cho gọn rồi nhét xuống phía dưới chân trẻ. 

Khi được quấn khăn như vậy, trẻ sẽ có cảm giác yên tâm, được bảo bọc an toàn như khi còn trong bụng mẹ, từ đó ngủ nhanh và ngon hơn.

Giúp trẻ ợ hơi

Vì hệ tiêu hóa chưa phát trển hết nên trẻ sơ sinh rất dễ bị đầy bụng sau khi bú. Vì vậy, vỗ lưng để trẻ ợ hơi sẽ giúp thải ra hết khí thừa trong dạ dày, để trẻ cảm thấy dễ chịu hơn, đặc biệt là trong những tháng đầu đời. 

Để giúp trẻ ợ hơi hiệu quả, mẹ nên bế trẻ sao cho người trẻ áp vào ngực mẹ, cằm dựa vào vai mẹ (lưu ý giữ đầu và cổ trẻ ngả vào vai mẹ), sau đó dùng tay xoa hoặc vỗ nhẹ nhàng vào lưng trẻ để đẩy được hết khí thừa ra.

Cách xử lý khi trẻ bị hóc, sặc

Khi trẻ bị hóc nghẹn, việc bố mẹ cần làm là khai thông đường thở, đẩy dị vật ra khỏi đường thở của trẻ bằng cách: 

• Đặt úp trẻ lên đùi, đầu hơi chúc xuống dưới.
• Một tay giữ trẻ, tay còn lại dùng lòng bàn tay vỗ thật mạnh vào lưng trẻ (phần giữa hai xương bả vai) từ 5-7 lần để tăng áp lực trong lồng ngực trẻ, giúp đẩy dị vật ra ngoài.

Sau khi thực hiện các thao tác trên, nếu trẻ vẫn khó thở, tím tái thì bố mẹ nên đặt bé nằm ngửa, dùng hai ngón trỏ ấn mạnh, nhanh và đột ngột vào xương ức của trẻ để đẩy dị vật ra. 

Kỹ năng mát-xa cho trẻ

Trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh, bố mẹ nên thường xuyên mát-xa cho trẻ bằng cách: 

• Trải một tấm khăn lên mặt phẳng rộng rãi và êm (như giường), đặt trẻ lên khăn và dùng dầu thực vật xoa bóp toàn thân trẻ.
• Mát-xa từ chân rồi đến cánh tay, sau đó là ngực và cuối cùng là lưng trẻ. 

Kỹ năng tắm cho trẻ sơ sinh

Trong tuần đầu tiên sau khi chào đời, trẻ sơ sinh chỉ cần tắm bằng xà bông nhẹ nhàng. Sau khi trẻ rụng rốn và rốn khô ráo hoàn toàn, bố mẹ mới nên tắm cho trẻ trong chậu hoặc bồn tắm ngập nước. 

Trước khi bắt đầu tắm cho trẻ, bố mẹ nên lưu ý kiểm tra nhiệt độ nước tắm sao cho phù hợp, chuẩn bị đầy đủ đồ dùng để tắm cho trẻ và đặc biệt là tuyệt đối không để trẻ một mình trong chậu tắm mà không có người lớn trông nom.

Cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon

Để giúp trẻ phân biệt được ngày đêm, bố mẹ nên cố gắng giữ cho phòng sáng sủa, thoáng mát vào ban ngày và tắt đèn vào ban đêm. Ngoài ra, bố mẹ cũng không nên giao tiếp bằng ánh mắt hay trò chuyện cùng trẻ khi đi ngủ. Nhờ vậy, trẻ sẽ dễ ngủ, có giấc ngủ ngon hơn và có quy củ hơn.

>>> Tham khảo thêm: 11 điều bố mẹ cần lưu ý để trẻ có giấc ngủ an toàn

Kỹ năng thay bỉm, tã

Một lưu ý trong cách chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh là khi trẻ chưa rụng rốn, bố mẹ tuyệt đối không để cho tã, bỉm chạm hoặc đè vào cuống rốn của trẻ.

Trong quá trình vệ sinh cho trẻ, bố mẹ nên lau sạch từ trước ra sau, đặc biệt là bé gái để tránh nhiễm khuẩn xâm nhập vào vùng kín của trẻ, và lau thật khô trước khi đóng tã, bỉm mới cho trẻ.

Nếu thấy trẻ có dấu hiệu bị hăm da, tấy đỏ, bố mẹ hãy ngay lập tức tháo bỏ bỉm, tã và bôi kem chống hăm cho đến khi trẻ khỏi hẳn thì mới tiếp tục sử dụng tã, bỉm trở lại.

Lựa chọn tư thế phù hợp khi cho trẻ bú

Nguồn sữa mẹ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Tuy vậy, nhiều mẹ có thể gặp một vài khó khăn khi cho con bú như đầu vú quá ngắn, bé đòi bú quá nhiều, mẹ ít sữa, tắc tia sữa… Do vậy mẹ nên lưu ý lựa chọn tư thế sao cho phù hợp và thoải mái nhất, để bé vừa được no sữa mà mẹ vẫn tranh thủ nghỉ ngơi được. 

>>> Tham khảo thêm: Sữa mẹ có cung cấm đủ vitamin cho trẻ không?

Luôn gần gũi bên trẻ

Ngay từ những năm tháng đầu đời của trẻ, bố mẹ nên tạo ra sự gắn kết tình cảm bền chặt bằng cách thường xuyên ôm ấp, vỗ về trẻ. Tầm nhìn của trẻ sơ sinh còn hạn chế, chỉ khoảng 30cm, nên bố mẹ hãy tương tác thật gần, mỉm cười khi trò chuyện với trẻ. 

Bố mẹ cũng có thể hát ru, mát-xa và chơi đùa cùng trẻ. Hãy tận dụng mọi cơ hội để gần gũi với trẻ nhiều nhất có thể, từ đó, mối liên kết giữa bố mẹ và trẻ sẽ được củng cố và phát triển theo năm tháng.

Như vậy, các lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh trên đây hy vọng sẽ hỗ trợ bố mẹ phần nào. Bố mẹ của ODPHUB chỉ cần kiên nhẫn và cẩn thận một chút, là đã có thể chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách, hiệu quả, hỗ trợ cho quá trình phát triển toàn diện của trẻ rồi đó!