Tư duy không gian quan trọng hơn bạn tưởng, và 5 cách giúp trẻ tăng tư duy không gian

Khi đọc bản đồ, sắp xếp đồ vật, hay chỉ là cắt một chiếc bánh, chúng ta đều vận dụng tư duy không gian. Tư duy này giúp chúng ta hình dung về vật thể với những khía cạnh như vị trí, kích thước, những phần bên trong và không gian bên ngoài… Nó không chỉ có ích trong đời sống hàng ngày, mà còn rất quan trọng trong những nghề nghiệp liên quan đến khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM). Vì vậy, việc rèn luyện tư duy không gian cho trẻ không bao giờ là quá sớm cả!

Điều tuyệt vời là có những cách rất đơn giản để bố mẹ giúp trẻ phát triển kỹ năng cảm nhận không gian một cách hiệu quả đây:

Chơi với đồ chơi hình khối

Đồ chơi hình khối giúp trẻ phát triển nhiều kỹ năng, như vận động tinh, xã hội, ngôn ngữ, tư duy, và đặc biệt là tư duy không gian.

Trẻ hay chơi với các khối hình thường có các kỹ năng không gian tốt hơn, bởi sẽ có nhiều động tác xoay, di chuyển và lắp đặt. Đặc biệt là khi trẻ lắp theo các mẫu hình cho trước, với hướng dẫn là những hình vẽ trong không gian, thì tư duy không gian của trẻ càng phát triển hơn.

Sử dụng ngôn ngữ không gian

Trẻ nghe và sử dụng càng nhiều từ ngữ mô tả về không gian thì càng có tư duy không gian tốt hơn, kể cả khi lớn lên.

Vì vậy, bố mẹ nên dùng nhiều từ ngữ không gian để nói về đồ vật:

• Kích thước: cao, thấp, rộng, hẹp…
• Hình dạng: tròn, vuông, tam giác, bầu dục, chữ nhật…
• Đặc điểm không gian: tròn, thẳng, nhọn, cong...

Ngoài ra, khi bảo con cất đồ đạc, bố mẹ hãy cố gắng miêu tả vị trí cụ thể. Ví dụ: Thay vì nói “Con cất sách đi”, bố mẹ nên nói: “Con cất sách lên ngăn thứ 2 của giá sách đi”...

Chơi ghép hình

Trò ghép hình cũng đòi hỏi nhiều động tác xoay và di chuyển từng mảnh ghép, nên cũng giúp trẻ phát triển tư duy không gian.

Bố mẹ nên khuyến khích trẻ kiên nhẫn chơi xếp hình và gợi ý để trẻ hình dung ra miếng ghép cần tìm, dựa trên hình dáng cũng như hình ảnh của những miếng đã ghép. Nhưng bố mẹ chọn bộ xếp hình phù hợp với khả năng của con nhé, để con vừa duy trì được hứng thú, vừa giữ được kiên nhẫn trong khi chơi.

Sử dụng và tự vẽ bản đồ

Xung quanh chúng ta thực ra có rất nhiều bản đồ, thể hiện mối liên hệ không gian giữa các vật thể. Trẻ con luôn thích xem bản đồ và tự vẽ ra các loại bản đồ của riêng mình. Những việc này đều giúp trẻ biết cách suy luận về vị trí vật thể, hiểu cách biểu thị vật thể bằng nhiều cách, với nhiều tỉ lệ.

Ngoài ra, những trò chơi dạng “truy tìm kho báu” có sử dụng bản đồ và những biểu tượng định hướng (như mũi tên trái, phải, lên, xuống...) cũng giúp trẻ có tư duy không gian tốt hơn.

Khuyến khích trẻ sử dụng hành động để miêu tả

Nhiều người hay dùng thêm nhiều động tác khi nói chuyện, nhất là khi sử dụng ngôn ngữ không gian, như lúc chỉ đường chẳng hạn.

Các nghiên cứu cho biết, những học sinh hay tiếp xúc với cách trò chuyện kèm động tác thường có kỹ năng giải quyết vấn đề tốt hơn, nhất là trong những việc liên quan đến STEM.

Do đó, bố mẹ nên khuyến khích trẻ dùng động tác tay để chỉ và miêu tả, nhất là khi sử dụng ngôn ngữ không gian. Bố mẹ cũng thường xuyên thực hiện như vậy để con học theo dễ dàng nhé!

Nguồn tham khảo: The Coversation