Chàm sữa ở trẻ: nguyên nhân và cách chăm sóc trẻ phù hợp

Mặc dù chàm sữa là một hiện tượng phổ biến ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi nhưng không phải bố mẹ nào cũng hiểu rõ về nguyên nhân và cách điều trị hiện tượng này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bố mẹ hiểu sâu về chàm sữa ở trẻ sơ sinh và cách điều trị để bố mẹ có biện pháp chăm sóc kịp thời và hợp lý cho trẻ.

Chàm sữa là gì?

Chàm sữa là giai đoạn đầu tiên của bệnh chàm thể tạng. Thông thường, bệnh sẽ xảy ra ở trẻ từ lúc mới sinh cho đến 6 tháng tuổi và xuất hiện ở cả những trẻ khỏe mạnh. Khi mắc phải bệnh này, trẻ thường bị chàm sữa ở mặt, hai má và có thể lan ra tay chân, hoặc toàn bộ cơ thể. Lúc đầu, trẻ sẽ chỉ có một vài nốt hồng, sau đó sẽ biến thành mụn nước, màu đỏ. Khi những nốt này nứt ra, chúng sẽ tiết dịch rồi đóng vảy và tạo các mảng bong tróc trên da.

Khi trẻ được 2-4 tuổi, hiện tượng chàm sữa thường sẽ biến mất. Trong một số trường hợp, qua 4 tuổi mà bệnh không cải thiện thì khả cao bệnh sẽ tiến triển lâu dài, dễ tái phát và biến chứng thành chàm thể tạng.

Dấu hiệu nhận biết chàm sữa ở trẻ nhỏ

Bệnh chàm sữa thường xuất hiện ở trẻ sau sinh và đặc biệt là khi trẻ 6 tháng tuổi. Ban đầu, chàm sữa chỉ là những nốt mẩn đỏ, rồi thành mụn nước nhỏ li ti, màu đỏ. Chúng sẽ gây nứt da, rịn nước, đóng vảy và sau đó tạo thành các mảng bong tróc vảy trên da. Các vết chàm sữa này thường sẽ xuất hiện trên mặt, má và dần dần lan ra toàn cơ thể của trẻ.

Những vùng da có chàm sữa, nếu chạm tay vào, bố mẹ sẽ thấy thô ráp và có các vảy nhỏ li ti, vì thế, da của trẻ cũng bị khô và căng hơn. Thông thường, những mảng da khô và mẩn đỏ trên sẽ xuất hiện ở trên mặt hoặc ở những khu vực da hay bị gập vào như: cổ, khuỷu tay, mu bàn tay, cổ tay, sau đầu gối, mắt cá chân.

Ngoài những triệu chứng trên, trẻ có thể gặp thêm một số bệnh liên quan đến mũi họng như: hen suyễn hoặc viêm mũi. Chính vì thế, khi bị chàm sữa, trẻ rất khó chịu, hay quấy khóc, ít bú và ngủ không ngon.

Ở những vùng da bị ngứa, trẻ sẽ cảm thấy bứt rứt và gãi liên tục khiến cho mụn vỡ ra và chảy màu. Nếu bố mẹ không giữ gìn vệ sinh tốt, những khu vực da đó có thể bị tổn thương và nhiễm khuẩn, gây khó khăn trong quá trình điều trị và sẽ để lại sẹo, ảnh hưởng đến thẩm mỹ về sau của con trẻ.

Nguyên nhân trẻ bị chàm sữa

Ngày nay, nguyên nhân gây bệnh chàm sữa ở trẻ em vữa chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, có một điều các bác sĩ nhận thấy đó là bệnh thường gặp ở những trẻ có cơ địa dị ứng. Ngoài ra, trong một số trường hợp, nếu bố mẹ của trẻ mắc các bệnh hen suyễn, dị ứng thời tiết, nổi mề đày, bị dị ứng da, trẻ cũng sẽ dễ mắc bệnh. Bệnh chàm sữa thường sẽ giảm dần và ít xuất hiện khi trẻ trên 1 tuổi.

Những biểu hiện này cho thấy nguyên nhân gây chàm sữa trẻ em liên quan đến sự phối hợp của hai yếu tố: cơ địa dị ứng và các chất gây dị ứng.

Thông thường, các chất gây dị ứng có thể xuất hiện từ những thay đổi trong quá trình chuyển hóa trong và ngoài cơ thể. Một số chất gây dị ứng thường gặp có thể kể đến là: lông thú cưng, khói bụi, nấm mốc, bụi, rối loạn tiêu hóa, thực phẩm (sữa, trứng...), cách cho trẻ bú, trẻ bị nhiễm khuẩn… 

Bên cạnh đó, có rất nhiều yếu tố kích thích khiến bệnh chàm sữa ở trẻ nặng lên như: thời tiết hanh khô, nóng ẩm; xà phòng tắm, giặt; thuốc tẩy, vải áo quần, khói thuốc lá… cũng làm ảnh hưởng đến tiến triển bệnh ở trẻ.

>>> Xem thêm: 

• Viêm da cơ địa ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả
• Rụng tóc vành khăn ở trẻ sơ sinh: Bố mẹ có nên lo lắng?
• Bé bị chàm sữa mẹ kiêng ăn gì và nên ăn gì?

Chàm sữa ở trẻ sơ sinh và cách điều trị

Điều trị chàm sữa không quá khó nhưng đây là bệnh rất dễ tái phát do dị ứng trong quá trình ăn uống hoặc thời tiết thay đổi. Mục đích chính của việc điều trị là bình thường hóa làn da và kéo dài thời gian khỏi bệnh, hạn chế bệnh tài phát do khó điều trì dứt điểm chàm sữa. Vì vậy, trẻ đang bị chàm sữa cấp tính cần hạn chế việc tiếp xúc với các nguồn bệnh.

Ngoài ra, bố mẹ cần có chế độ chăm sóc da trẻ với các sản phẩm đặc trị giúp cải thiện da bé. Bố mẹ nên hỏi ý kiến của bác sĩ để sử dụng các sản phẩm chăm sóc da hoặc thuốc bôi với liệu lượng an toàn. Những bài thuốc dân gian như chữa chàm sữa bằng lá trầu không chỉ nên áp dụng khi đã có sự chỉ định của bác sĩ, hạn chế làm bệnh nặng thêm.

Một số loại kem chăm sóc da có thể dùng cho trẻ gồm Ceradan hay Dexeryl...

Phòng ngừa chàm sữa ở trẻ 

Để phòng ngừa chàm sữa ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, bố mẹ cần lưu ý đến ba yếu tố chính: chế độ dinh dưỡng, vệ sinh làn da và vệ sinh môi trường sống xung quanh. Cụ thể, bố mẹ cần: 

• Chế độ dinh dưỡng:

Mẹ nên duy trì sữa mẹ cho trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh càng lâu càng tốt. Việc ăn dặm chỉ nên bắt đầu khi trẻ 6 tháng tuổi. Khi cho trẻ ăn dặm nên hạn chế các loại thức ăn gây dị ứng như: hải sản, trứng, lạc hay một số thực phẩm lên men.

• Vệ sinh thân thể trẻ:

Không nên tắm trẻ quá lâu với xà phòng hoặc sữa tắm. Nếu tắm, bố mẹ nên sử dụng nước ấm để bớt tình trạng ngứa do chàm sữa gây ra. Khi đi mua sữa tắm, bố mẹ nên chọn các loại dành cho trẻ nhỏ. Quần áo dành cho trẻ nên thật mềm mại, không gây kích ứng cho ra. Ngoài ra, lúc nào cũng giữ cho da trẻ khô, thoáng bố mẹ nhé.

• Môi trường xung quanh:

Bố mẹ nên tránh thay đổi nhiệt độ phòng quá nhanh. Thường xuyên để ý vệ sinh nhà cửa, nhất là nơi ngủ của trẻ. Phòng ngủ, phòng chơi của trẻ cần thông thoáng và có độ ẩm cần thiết. Trong nhiều trường hợp, hạn chế cho trẻ tiếp xúc với thú cưng như chó, mèo.

Mẹ nên kiêng ăn gì nếu trẻ bị chàm sữa

Với những trẻ bú mẹ hoàn toàn, nếu trẻ bị chàm sữa, mẹ nên hạn chế một số nhóm thức ăn sau để không làm ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ dành cho trẻ: 

• Các loại thực phẩm: Mẹ không nên ăn những loại thực phẩm như tôm, cua cá, và cả tảo biển. Đây đều là những loại thực phẩm dễ kích thích phản ứng miễn dịch hay chính là dị ứng. Nếu mẹ ăn những thực phẩm này, chúng sẽ đi vào sữa mẹ và khi trẻ bú sẽ kích hoạt chuỗi dị ứng trên cơ thể trẻ.
• Các thực phẩm giàu chất béo: Khi ăn nhiều các thực phẩm giàu chất béo như thịt mỡ, các món ăn chiên rán nhiều dầu mỡ sẽ dễ kích thích cơ địa dị ứng và khiến chàm sữa của trẻ sinh thêm nhiều nốt.
• Các thức ăn cay và tê: Các loại gia vị như ớt, chanh, tiêu có tuy có thể kích thích tiêu hóa mạnh nhưng dễ gây ngứa và kích thích tiết mồ hôi và làm trẻ bị chàm sữa nặng hơn. Đôi khi, mẹ chỉ cần ăn một lượng thức ăn nhiều gia vị mạnh một chút, sữa mẹ có thể nóng và ảnh hưởng đến trẻ.

Chàm sữa là một bệnh khá phổ biến ở trẻ nhỏ, vì vậy, ODP mong rằng bố mẹ không nên lo lắng quá nếu không may trẻ mắc phải. Trong trường hợp cần thiết, bố mẹ hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ da liễu được kiểm tra và tư vấn cụ thể hơn nhé.