Khích lệ và tặng phần thưởng cho trẻ: Làm sao cho đúng?

Sự khích lệ, động viên của bố mẹ luôn khiến trẻ vui vẻ, muốn tiếp tục cố gắng. Và nếu bố mẹ muốn củng cố một hành vi nào đó ở trẻ, thì những món quà nhỏ cũng sẽ tạo thêm động lực cho trẻ đấy!

Bố mẹ nên khích lệ con thế nào để đạt hiệu quả?

Nếu được động viên, khích lệ trước hoặc trong khi làm việc gì đó, trẻ sẽ trở nên nhiệt tình và tích cực hơn, không ngại khó khăn. Còn nếu được khích lệ vì những cố gắng mà mình đã có, trẻ sẽ càng nỗ lực hơn trong tương lai. Ví dụ: để chuẩn bị cho buổi thi múa, con đã luyện tập rất chăm chỉ, thì bố mẹ hãy khen ngợi về nỗ lực của con: “Bố mẹ hiểu rằng con rất lo lắng, nhưng con đã tập rất chăm. Dù kết quả thế nào thì con cũng đã làm hết sức và bố mẹ rất tự hào rồi!”. Hoặc trước khi con dọn đồ chơi, bố mẹ nên nói: “Hãy cho bố mẹ xem con có thể cất đồ chơi gọn đến mức nào nào!”.

Trẻ kém tự tin càng cần những lời động viên, khích lệ. Khi được khen ngợi về những cố gắng của mình, trẻ sẽ hiểu rằng, riêng việc cố gắng đã là tốt rồi, nên sau này sẽ càng nỗ lực và lạc quan hơn.

Ngoài những lời khích lệ chân thành, bố mẹ cũng nên thưởng cho con khi con có những hành vi tốt. Đó có thể là một món đồ chơi, một cuốn sách, một món ăn con thích, một buổi đi chơi... Món quà đó sẽ nhân đôi niềm hạnh phúc của trẻ.

3 lưu ý khi dùng phần thưởng để khích lệ trẻ

Để phần thưởng phát huy được hiệu quả tối đa trong việc khích lệ hành vi của trẻ, nhưng không bị phản tác dụng, bố mẹ cần lưu ý những điều sau:

• Khen trước, thưởng sau: Việc tặng thưởng có thể giúp lời khen ngợi, động viên của bố mẹ trở nên hiệu quả hơn. Bởi vì hầu như mọi hành vi đều được tác động bởi những kết quả theo sau đó. Nên khi trẻ thấy mình được khen, thậm chí là được nhận quà tặng, thì trẻ sẽ muốn lặp lại hành vi, dần dần sẽ tạo thành thói quen tốt.

• Thưởng một cách bất ngờ: Bố mẹ nên bất ngờ tặng cho trẻ một phần thưởng khi trẻ có hành động đẹp, mà không cần nói trước khi con thực hiện hành động đó. Bởi việc nói trước về phần thưởng sẽ giống như một cách “hối lộ" trẻ, và không có tác dụng củng cố hành vi tốt.
• Tránh lạm dụng việc tặng thưởng: Việc tặng quà cho con có thể rất hiệu quả lúc ban đầu, nhưng bố mẹ không nên lạm dụng. Nếu bố mẹ đang đặt lên vai con những nhiệm vụ quá sức thì cần giảm tải cho con chứ không phải liên tục tặng quà để con phải cố đạt được những kỳ vọng của bố mẹ. Hoặc nếu bố mẹ vẫn còn những cách khác để khích lệ con thì nên sử dụng cả những cách đó nữa. Bố mẹ chỉ nên thỉnh thoảng cho con phần thưởng, nhất là khi con thực sự có nỗ lực đáng kể thôi.